Informacje dla pacjenta - aktualizacja 1.06.2024
Na pierwszej wizycie (trwającej około 30 minut) ortodonta zbiera informacje o uzębieniu Pacjenta oraz wadzie zgryzu z jaką przychodzi. Proszę zwrócić uwagę na czas konsultacji, czyli ile czasu poświęcam dla pacjenta na pierwszej wizycie - 30min. Tyle czasu to minimum by móc pozanć problem z którym przychodzi pacjent. Podczas rozmowy dowiadujemy się jakie są oczekiwania co do wyników leczenia. Dla uzyskania pełnej informacji o stanie uzębienia konieczne jest posiadanie aktualnego
(nie starsze niż rok) panoramicznego zdjęcia rentgenowskiego. Zdjęcie panoramiczne jest również standardowo wykonywane przez stomatologów ogólnych i jest bardzo przydatne do oceny stanu uzębienia (np. próchnica, pozycja ósemek itp.)
Po badaniu ortodonta informuje o planie leczenia, jego przebiegu, stosowanych aparatach ortodontycznych, orientacyjnym czasie trwania oraz kosztach. W przypadku bardziej skomplikowanych wad, kiedy konieczna jest dokładna analiza modeli lub wykonanie dodatkowych zdjęć rentgenowskich, umawiamy się na kolejną wizytę w celu przedstawienia ostatecznego planu leczenia.
W tym momencie Pacjent podejmuje decyzję czy decyduje się na leczenie.
Obecnie (rok 2024) najskuteczniejszym aparatem ortodontycznym, dającym bardzo dobre rezultaty jest tzw. aparat stały w postaci przyklejanych na zęby specjalnych zamków. Daje on zdecydoweanie największe możliwości i dokładność w ustawianiu zębów. Zamki mogą być metalowe lub porcelanowe. Przyklejanie aparatu jest całkowicie bezbolesne i trwa około 1 godziny (jedna szczęka). Po założeniu (przyklejeniu) aparatu na zęby, zwykle przez około tydzień pacjent odczuwa zdrętwienie i/lub bolesność zębów oraz podrażnienie błony śluzowej policzków i warg. Jest to całkowicie normalna reakcja na leczenie. Po tym okresie zęby i błona śluzowa wracają do normy.
Leczenie aparatem stałym trwa w zależności od leczonej wady od 10 miesięcy do 2,5 roku (przy skomplikowanych wadach czas leczenia może być dłuższy).
W okresie leczenia pacjent przychodzi na comiesięczne wizyty kontrolne na których ortodonta aktywuje aparat i dokonuje odpowiednich korekt.
Po zakończonym okresie leczenia, aparat ortodontyczny jest zdejmowany i pacjent ma przyklejany cieniutki, niewidoczny od przodu drucik za zębami w żuchwie (a często również w górnej szczęce), który utrzymuje się tam przez kilkanaście lat. Czasem pacjent dostaje tzw. aparat retencyjny w postaci przezroczystej szyny na górną szczękę, który zakłada początkowo (około miesiąc) przez cały dzień a następnie tylko na noc.
W tym momencie Pacjent ma już wyleczoną wadę, a aparat retencyjny ma za zadanie utrzymać uzyskane wyniki. Ortodonta kontroluje aparat retencyjny
po 1 miesiącu oraz po około 24 miesiącach od zakończenia leczenia.
Czy jestem faktycznie u specjalisty ORTODONTY ? A może jednak NIE ? :) Kto to właściwie jest specjalista Ortodonta i jak łatwo sprawdzić czy nim faktycznie jest ? Czy jest też dentystą ? Co daje że leczę się u specjalisty ortodonty?
By zostać ortodontą trzeba skończyć trwające 5 lat studia z zakresu stomatologii, odbyć trwający 1 rok staż podyplomowy oraz ukończyć 4-letnią specjalizacje z ortodoncji
(czyli razem 10 lat nauki zanim zostanie się swieżym specjalistą).
Potem przychodzi zdobywane latami doświadczenie zawodowe. Tak wiec każdy specjalista ortodoncji jest również dentystą, oraz ma jeszcze dodatkowo specjalizacje.
Tutaj można sprawdzić czy lekarz jest faktycznie specjalistą ortodoncji (wystarczy wpisać jego imię i nazwisko)
KLIKNIJ TU - SPRAWDŹ CZY ORTODONTA DO KTÓREGO CHODZISZ MA FAKTYCZNIE SPECJALIZACJE z ORTODONCJI
Jeżeli jest to specjalista ortodonta w informacji MUSI być podane: "Specjalizacje - ortodoncja"
Brak takiego wpisu świadczy o braku specjalizacji.
Co ciekawe przeglądajać wyrywkowo strony gabinetów oferujących leczenie ortodontyczne ponad połowa lekarzy stosujących ortodoncje nie była specjalistami ortodoncji... :)
A czy jest to istotne dla pacjenta ? Oczywiście.
4 lata praktykowania i nauki podczas specjalizacji daje ilość wiedzy i doświadczenia, jaką nie sposób osiągnąć podczas kursów. Kurs trwa zwykle 15 godzin (!) specjalizacja 4 LATA, chyba daje to do myślenia...
Poza tym ortodonta najczęściej zajmuje się wyłacznie "prostowaniem zębów" co daje mu praktykę i doświadczenie niedostępne dla lekarzy dentystów zajmujących się wszystkim.
W jakim wieku najlepiej zacząć leczenie i jak długo trwa ?
najkorzystniej zgłosić się do ortodonty na kontrole już w wieku 7-8 lat. Umożliwia to rozpoczęcie ewentualnego leczenia w młodym wieku, co często znacznie uprasza leczenie i zmniejsza jego koszt. Najkorzystniejsze efekty leczenia są często osiągane w okolicach 10-12 roku życia, jak jeszcze w ustach są nawet niektóre zęby mleczne. Górna granica wieku w którym jest możliwe leczenie ortodontyczne jest trudna do określenia, część pacjentów ma ponad 40 lat i dobrze reaguje na leczenie (nasz najstarszy 60 lat). Najczęściej leczymy pacjentów w wieku od 10-35 lat. Należy jednak pamiętać, iż im starszy pacjent tym więcej pojawia się ograniczeń związanych z możliwościami leczenia. To co bez problemów wykonamy u 12-latka u osoby w wieku 35 lat może być znacznie trudniejsze.
Odnośnie długości leczenia to najczęściej leczymy pacjentów od nawet 10-12 miesięcy przy prostej wadzie i leczeniu jednym aparatem stałym.
Około 1,5-2 roku trwa najczęściej pełne leczenie dwoma aparatami stałymi (górny i dolny).
W niektórych bardziej skomplikowanych przypadkach, kiedy potrzebne jest np. zastosowanie kilku aparatów stałych czas może wynieść około 2,5 roku.
Czy każdy ortodonta leczy tak samo i ma podobne efekty leczenia ?
Patrząc ogólnie większość ortodontów leczy podobnie. Rodzaje aparatów, sposób leczenia itp. jednakże w naszej branży diabeł tkwi w szczegółach.
Drobne różnice w ustawieniu końcowym zębów są bardzo widoczne, niedokładnie założony aparat (a może to być o 1mm źle przyklejony zamek) może dać równie niedokładny efekt końcowy. Źle/słabo przyklejone zamki mogą podczas leczenia się odklejać i pacjent będzie musiał przyjść na dodatkowe wizyty by je przykleić, to może przedłużyć czas leczenia i jego koszt.
Jeden ortodonta poświęca pacjentowi 30 min, inny w 30 minut przyjmie aż 3 pacjentów :). To może się łączyć z długością i jakością całego leczenia. Wreszcie kwestia samej estetyki ustawienia końcowego zębów zależy w dużej mierze od wyczucia estetyki lekarza. Zęby mogą stać bardzo "równo" ale nie będzie to ładne ustawienie...
Zdolności manualne lekarza, nie każdy człowiek przecież ma takie same (nie każda kosmetyczka ładnie i równo pomaluje paznokcie... ?:)
Istotnym wydaje się doświadczenie ortodonty. W każdej branży osoba zaczynająca prace bedzie najczęściej mniej umieć niż ktoś z ponad 10 letnim stażem pracy.
Coraz częściej w gabinetach ze względu na dużą ilość pacjentów, lekarz ortodonta tylko konsultuje pacjenta a potem dogląda go tylko co kilka wizyt, zatem reszte pracy związanej z aparatem robi inny "pomagający" lekarz (często już nie specjalista) lub asysta którzy nie zawsze robią to najlepiej a i leczenie nie zawsze jest najszybsze...
Po leczeniu zakłada się często druciki retencyjne by utrzymać efekt leczenia. Jeden drut utrzyma sie tylko rok (słabo przyklejony) i ulegnie odklejeniu a zęby będą sie krzywić, inny po 5 latach będzie nadal w doskonałym stanie utrzymując zęby idealnie proste.
Jak widać jest wiele drobnych różnic dających w efekcie znaczne różnice w efekcie leczenia i nie każdy ortodonta uzyska efekt o który chodzi pacjentowi...
Jaki jest obecnie najlepszy aparat ?
Obecnie (2024r.) wszelkie badania naukowe i praktyka wskazuje, iż najskuteczniejszym aparatem ortodontycznym jest aparat stały w postaci zamków przyklejanych na zęby.
Aparat taki daje najlepsze wyniki leczenia, a wiec zęby można najdokładniej ustawić i wzajemnie dopasować dając najlepszy efekt estetyczny i funkcjonalny. Leczenie takim aparatem jest najszybsze. Można nim leczyć zarówno proste przypadki jak i te najbardziej skomplikowane.
Oczywiście jest cały szereg aparatów o dużej skuteczności, które wspomagają leczenie, lecz opisanie tego wykracza poza ramy tego poradnika.
Znalazłam bardzo korzystną cenowo ofertę aparatu stałego. Czy to możliwe by cena była tak atrakcyjna ? Co właściwie składa się na całkowity koszt leczenie ortodontycznego ?
Wątpliwym jest by całkowity koszt leczenia był w aż tak atrakcyjnej cenie. Jeden aparat może faktycznie być w bardzo korzystnej cenie, ale koszt leczenia to przecież nie tylko cena aparatu !!! I na tym zwykle bazują tego typu "promocje". Najczęściej okazuje się, że trzeba założyć także dolny aparat w cenie już sporo wyższej niż normalnie, a dodatkowo koszt wizyty kontrolnych, wymiany łuków itp. są w takim przypadku DUŻO WYŻSZE i ostatecznie pacjent zapłaci sporo więcej niż myślał na początku...
Całkowity koszt leczenia czyli ile Pacjent zapłaci za całość leczenia =
+ wizyty konsultacyjne (jeden ortodonta potrzebuję jedną by ocenić przypadek inny nawet trzy wizyty by móc zacząć leczenie)
+ wszystkie konieczne podczas leczenia aparaty, a może być ich czasem kilka
+ koszt wszystkich comiesięcznych wizyt
+ koszt wizyt jak coś się zepsuje / odklei - jak nic się podczas leczenia nie odkleja to będzie taniej :)
+ podczas leczenia zawsze wymienia się w aparacie druty a czasem inne elementy, ile to kosztuje i jak często ? Czy wymiana dwóch drutów w górze i dole to podwójny koszt ? A może koszt wymian jest już w cenie wizyty (bardzo istotne)
+ koszt zdjęcia aparatu oraz oczyszczenia zębów po zdjęciu aparatów
+ aparaty retencyjne, bardzo ważny punkt ponieważ obowiązkowy po leczeniu. Osobno płaci się za górny i dolny aparat retencyjny.
+ dodatkowe ewentualne koszty np. kontrole już po zdjęciu aparatów
+ kto właściwie wykonuje leczenie na wizytach kontrolnych ? może brzmi zaskakująco ale w bardzo dużej ilości gabinetów NIE przyjmuje specjalista ortodonta tylko dentysta ogólny, a wizyty kontrolne aparatu są przeprowadzane przez stażystów...
Inną, bardzo istotną, w całkowitym koszcie leczenia informacją jest całkowity czas leczenia, a co za tym idzie ilość wizyt potrzebnych do wyleczenia.
Sprawnie działający ortodonta przeprowadzi leczenie po prostu szybciej. To czy leczenie trwa np. 1,5 roku czy 2,5 ma spore finansowe (i nie tylko) znaczenie dla pacjenta.
Czy wizyt będzie 15 czy też 20 to już różnica pięciu wizyt daje koszt 5 x cena wizyty.
Tak wiec pacjent sugerujący się wyłącznie ceną aparatu i pojedynczej wizyty może być zdziwiony że pod koniec leczenia jego koszt, wynikający z bardzo dużej liczby wizyt, jest większy niż zakładał.
Oczywiście cena za leczenie w dużej mierze zależy od doświadczenia i umiejętności lekarza prowadzącego, a co za tym idzie od osiągniętych efektów oraz ich stabilności. Pacjent nie płaci wyłącznie za zamki, druty i inne aparaty, bo to można kupić w "sklepie". Pacjent płaci za wiedzę i umiejętności lekarza jak się tymi aparatami skutecznie posługiwać.
Czy można założyć stały aparat na zęby tylko na jedną szczękę ?
jest taka możliwość, zależy to jednak od rodzaju wady. Najczęściej jednak, pomimo iż pacjent chciałby "wyprostować" tylko np. górne zęby, konieczne jest założenie aparatu stałego także na dolną szczękę. Jest to związane z dopasowaniem zębów górnych z dolnymi.
Kłuje mnie drut na końcu aparatu / mam otarte dziąsło - co zrobić, jak żyć ?
Ból wywołany przez wystający kawałek drutu jest chyba najczęściej spotykany. Czasem wystarczy 2 milimetry by "kłuło" w policzek. Jeżeli taki ból nie przechodzi trzeba przyjść na wizytę lub w awaryjnych sytuacjach pójść do swojego stomatologa by nadmiar drutu skrócił wiertarką stomatologiczną.
Otarcia od zamków to częsty objaw zaraz na początku leczenia (pierwsze kilkanaście dni) i po tym okresie wszystko wraca do normy. W celu złagodzenia drażniącego działania aparatu można przykleić na zamek lub element drażniący kawałeczek miękkiego wosku (zwykle daje pacjentowi ortodonta, można też kupić w drogeriach) a w awaryjnych przypadkach nawet gumę do żucia tworząc w ten sposób warstwę ochronną.
Czy każdą wadę można idealnie wyleczyć ?
niestety nie, zależy to w dużej mierze od zaawansowania wady i wieku pacjenta. Natomiast można powiedzieć iż większość wad ortodonta jest w stanie wyleczyć lub przynajmniej znacznie poprawić, uzyskując często bardzo dobrą estetykę.
Czy aparat stały niszczy zęby ?
nie, przy prawidłowym założeniu i zdjęciu aparatu ortodontycznego nie ma ryzyka uszkodzenia zębów. Oczywiście jest to także uzależnione od utrzymywanej przez pacjenta higieny. W przypadku słabej higieny na zębach mogą tworzyć się białe plamy (odwapnienia), nie jest to jednak spowodowane samym aparatem a zalegającym na zębach osadem.
Kiedy leczenie przebiega gorzej i z gorszym efektem ?
W wiekszości przypadków leczenie przebiega zgodnie z planem. Są jednak czynniki zależne od samego pacjenta które negatywnie wpływają na przebieg leczenia i jego efekty.
1. Jedzenie twardych rzeczy. Zwłaszcza niektórzy panowie bezkrytycznie jedzą wszystko i uszkadzają / deformują aparat powodując złe jego funkcjonowanie. Czasem coś się odklei, czasem powyginają się druty lub coś zdeformuje. No i leczenie idzie słabiej.
2. Słaba higiena. Pacjent niemyjący dokładnie zębów zawsze zapewnia że myje super...
3. Nienoszenie wystarczająco długo gumowych wyciągów. Ortodonta zaleca 22 godziny dziennie, a pacjent nosi 6 godzin lub wcale, ale na wizycie zapewnia że nosił 22 ! :)
4. Opuszczanie lub częste zmiany trminów wizyt. Długie przerwy między wizytami spowolnią leczenie i czyni je mniej przewidywalnym. Ortodonta stara się mieć ciągłość w grafiku i jak pacjent odwołuje lub często przekłada w ostatniej chwili wizytę, to pewnie kolejny termin dostanie za kilka tygodni.
5. Spóźnianie się na wizyty. Zostaje mniej czasu dla pacjenta i mniej lekarz może wykonać pracy.
Co zrobić jak odkleił się zamek lub pierścień ?
Jeżeli nie wywołuje to znacznego dyskomfortu można poczekać aż do kolejnej wizyty kontrolnej. Jeżeli jednak odkleiło się więcej zamków lub też pacjent odczuwa dyskomfort należy umówić się na pierwszy wolny termin z ortodontą.
Jak często podczas leczenia odkleja się zamek ortodontyczny ?
To zależy od kilku czynników (dokładność przyklejenia, klej, co je pacjent). W naszym gabinecie u 99% pacjentów przez CAŁY okres leczenia nic (!) się nie odkleja (ani jeden zamek). Jest to związane po prostu z bardzo dokładnym montażem aparatu.
A czy jest to istotne ? Zdecydowanie, każde ponowne przyklejenie zamka kosztuje pacjenta, a także przedłuża leczenie ortodontyczne. Tak więc im mniej wizyt na których trzeba coś naprawiać (przyklejać) tym tańsze leczenie dla pacjenta :)
Czy musze jakoś specjalnie dbać o higienę podczas noszenia aparatu stałego ?
tak, ze względu na utrudnione oczyszczanie zębów i dużą ilość "zakamarków", należy dokładnie je szczotkować. Można to robić zarówno tradycyjną szczotką jak i szczotką elektryczną z okrągłą główką (minimum 2 razy dziennie). Szczotki soniczne wg. badań są troche mniej efektywne. Jaka pasta ? Każda dobrej firmy z fluorem będzie odpowiednia. Dodatkowo, jażeli po umyciu nadal widoczny jest osad, wskazane jest doczyszczanie specjalną szczoteczką do aparatów stałych (tzw. jednopęczkowa - foto poniżej). Zalecane jest mycie zębów właściwie po każdym posiłku a przynajmniej solidne wypłukanie jamy ustnej. W przypadku powstania stanu zapalnego dziąseł zalecamy także specjalne płukanki.
Powyższa fotografia pokazuje uzębienie (po zdjęciu aparatu stałego), osoby bardzo SŁABO i NIEDOKŁADNIE myjącej zęby podczas leczenia ortodontycznego. Czerwonymi strzałkami zaznaczono miejsca białych przebarwień powstałych w wyniku zalegania kilkunastodniowego (!) osadu. Niebieskie strzałki pokazują miejsca w których znajdował się aparat stały. Wyraźnie widać, iż osad zalegający na około zamków aparatu, spowodował powstanie nieestetycznych plam. Warto zwrócić uwagę że pod zamkami ząb jest w idealnym stanie. Należy podkreślić, iż aby powstały takie odbarwienia, osad musiał pozostać na zębach przez wiele dni bez oczyszczenia !!! Wniosek: myć DOKŁADNIE zęby.
Jak porównać ceny leczenia u ortodonty i ceny za aparat stały?
dosyć trudno porównywać ceny leczenia ortodontycznego i ceny aparatu stałego. Jak chce kupić telewizor, telefon itp. wchodzę w internet, wpisuje model i widzę jak na dłoni kto ma dany model najtaniej.... wybieram sensowny sklep no i kupuje, bo każdy sklep ma produkt ten sam tylko cenę inną, prosta sprawa.
W przypadku tak złożonej usługi jak leczenie ortodontyczne, gdzie jest dziesiątki detali mających wpływ na rezultat, pytanie o cene za sam aparat choć ważne, nijak się ma do efektu końcowego leczenia i jego stabliności na kolejne lata życia. Same zamki ortodontyczne, druty itp. to tylko część kosztu, jeszcze trzeba wiedzieć co z nimi zrobić i jak. Czyli ciężka sprawa z tym porównywaniem... sensowny ortodonta wskazany :)
Czy podczas noszenia stałego aparatu na zęby konieczna jest specjalna dieta ?
zalecane jest podczas leczenia aparatem stałym unikanie wszelkich wyjątkowo twardych pokarmów (twarde jabłka, twarde mięso, obwarzanki itp.) ze względu na możliwość odklejenia zamków od zębów a także z powodu nieco większej wrażliwość zębów na nagryzanie podczas leczenia. Również pokarmy które są problematyczne do oczyszczenia (np. krówki, cukierki toffi itp.) są raczej przeciwwskazane. Gumę do żucia można stosować, są nawet doniesienia, iż żucie gumy może łagodzić dolegliwości bólowe związane z aparatem.
Czy podczas noszenia stałego aparatu na zęby mogę je leczyć ?
tak, choć zdecydowanie najkorzystniej mieć wyleczone wszystkie zęby jeszcze przed założeniem aparatu. Trzeba też na bieżąco leczyć zęby podczas noszenia aparatu jeżeli jest taka konieczność oraz usuwać z nich kamień i osady. Aparat jest najczęściej zamontowany tylko od strony policzkowej zębów, tak więc większa ich część jest dostępna do ewentualnego plombowania
Czy moja wada zgryzu może być wyleczona aparatem zdejmowanym ? Dlaczego musi być stały aparat ?
Leczenie aparatem zdejmowanym może przynieść efekt u bardzo młodych pacjentów (do około 15 roku życia) i to tylko w określonych sytuacjach. Wynika to z prostoty konstrukcji aparatów zdejmowanych i ograniczonego czasu ich noszenia przez pacjenta (by taki aparat sensownie działał musi być na zębach minimum 14 godzin, co obecnie praktycznie u dzieci jest nie do osiągnięcia) powodując brak możliwości wykonania nim precyzyjnych przesunięć zębów. Obecnie około 95% pacjentów jest leczonych przez ortodontów aparatami stałymi (również dzieci). Nie wliczam w to leczenia na NFZ, gdyż tam refundowane są wyłącznie aparaty zdejmowane.
Czy leczenie ortodontyczne może spowodować jakieś powikłania ? Jakie jest ryzyko takiego leczenia ?
każde leczenie (nie tylko ortodontyczne) niesie za sobą ryzyko powstania powikłań. Jest to związane z faktem iż nie jesteśmy w stanie przewidzieć w 100% reakcji każdego organizmu na leczenie. Na szczęście powikłania przy prawidłowo przeprowadzonym leczeniu zdarzają się rzadko i nie są groźne dla zdrowia pacjenta.
Jakie zamki wybrać - kosmetyczne czy metalowe ? Co to są właściwie zamki kosmetyczne i jakie są ich rodzaje ?
obecnie w ortodoncji stosowane są najczęściej dwa rodzaje zamków:
-
metalowe (najczęściej ze specjalnego stopu stali)
-
kosmetyczne (najczęściej zbudowane z różnego typu kryształu syntetycznego lub kompozytu).
Zamki kosmetyczne mogą być:
-
szafirowe (zwane również kryształowymi) - obecnie najmniej widoczne zamki ortodontyczne, bardzo trwałe, praktycznie nie ulegające uszkodzeniom podczas leczenia, nie przebarwiają się, nie drażnią policzków i dziąseł,
nie wywołują alergii. Niestety także jedne z najdroższych. Zdecydowanie je polecamy jeżeli pacjent decyduje się na zamki kosmetyczne !
-
w kolorze zębów (zwane również kompozytowymi) - również dużo mniej widoczne od zamków metalowych, jednak o gorszej estetyce niż szafirowe oraz łatwiej ulegające uszkodzeniom. Dużo częściej stosujemy zamki szafirowe
Zamki kosmetyczne są znacznie mniej widoczne na zębach i jest to ich główna przewaga nad zamkami metalowymi, są jednak droższe od metalowych.
Obecnie produkowane zamki metalowe są stosunkowo małych rozmiarów co w większości przypadków umożliwia komfortowe ich "noszenie".
Warto zaznaczyć, iż obecnie czas i efekt leczenia jest taki sam niezależnie czy wybierzemy zamki metalowe czy kosmetyczne.
Pod hasłem "zamki kosmetyczne" mieści się dziesiątki różnych modeli zamków !!! Wiele firm produkuje różnej jakości zamki, jedne mogą się niestety stosunkowo łatwo łamac podczas leczenia inne mogą być dużych rozmiarów.
Obecnie stosujemy w naszym gabinecie praktycznie wyłącznie zamki SZAFIROWE (jeżeli pacjent decyduje się na zamki kosmetyczne).
Są one bardzo ładne (!), małych rozmiarów, nie łamią się. Pacjenci zdecydowanie je sobie chwalą.
Jeżeli pacjent ma alergie na metal (najczęściej jest to nikiel, który występuje często w niewielkich ilościach w zamkach matalowych i drutach ortodontycznych) to wskazane jest by miał zakładane właśnie zamki kosmetyczne.
Zamki metalowe
Zamki kosmetyczne
Istnieje możliwość założenia kosmetycznego aparatu stałego tylko na przednie zęby (najczęściej przednich sześć zębów górnych),
a na pozostałe zamków metalowych. Zmniejsza to istotnie "widoczność" aparatu przy jednoczesnym mniejszym koszcie w stosunku do aparatu ze wszystkimi zamkami kosmetycznymi. Można też założyć górny aparat kosmetyczny a dolny metalowy.
Decyzje odnośnie wyboru rodzaju zamków podejmuje Pacjent, w porozumieniu z ortodontą, kierując się względami estetycznymi i własnym gustem.
Pacjenci dorośli "noszący" aparat stały często wyglądają przez to kilkanaście lat młodziej (!) i jest to obecnie bardzo korzystnie odbierane przez otoczenie (jako osoba dbająca o siebie).
zamki szafirowe - bardzo dobre zamki kosmetyczne. Czy leczenie ortodontyczne jest refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia ?
obecne przepisy mówią iż do końca 12 roku życia jest możliwe refundowanie leczenia z zastosowaniem wyłącznie aparatów zdejmowanych. Aparaty stałe NIE są refundowane (chyba że dziecko ma tzw. rozszczep), a więc najważniejsze i najskuteczniejsze obecnie narzędzie w leczeniu ortodontycznym można uzyskać wyłącznie w gabinetach prywatnych. Nasz gabinet NIE MA podpisanej umowy z NFZ. Niestety czas oczekiwania na wizytę u ortodonty w placówce państwowej wynosić może nawet ponad 1 rok !
Czy aparat retencyjny jest bardzo widoczny ? Jak on wygląda ? Jak długo musze go nosić i po co ?
zadanie aparatu retencyjnego polega na utrzymaniu efektu leczenia (prostych zębów). Jest to SUPER ważna sprawa bo zęby po praktycznie każdym leczeniu mają większą lub mniejszą tendencje do powrotu do początkowych pozycji. Gdyby pacjent w ogole nie nosił po leczeniu aparatów retencyjnych prawdopodobnie jego zęby pokrzywiłyby się w jakimś stopniu. Aby doszło do utrwalenia i utrzymania wyników leczniczych koniecznym jest więc noszenie aparatów retencyjnych.
W przypadku dolnej szczęki ortodonta najczęściej przykleja do zębów (od strony języka) cieniutki drucik (foto poniżej), który pozostawiony jest tam jak najdłużej (kilkanaście lat). Jest on zupełnie niewidoczny i praktycznie niewyczuwalny dla pacjenta, więc jego długie użytkowanie nie stanowi dla pacjenta żadnego problemu. W wielu przypadkach zakładamy po leczeniu podobny drucik również w górnej szczęce. (foto poniżej) W przypadku górnej szczęki nie zawsze taki drut można przykleić ze względu na stykanie się dolnych zębów ze spodem zębów górnych i brakiem miejsca na przyklejenie drutu.
Im dłużej taki drut otrzymuje się po leczeniu tym dłużej pacjent ma pewność że zęby będą idealnie proste. Jest to bardzo dobre i nowoczesne rozwiązanie dla pacjenta gdyż zwalnia go z konieczności noszenia jakiegokolwiek aparatu retencyjnego zdejmowanego na noc.
W łuku górnym czasem pacjent dostaje specjalną, zdejmowaną płytkę retencyjną lub również zdejmowaną, przezroczystą szynę retencyjną, którą nosi początkowo (przez około miesiąc) cały dzień, natomiast po tym okresie tylko w nocy przez okres około 1-2 lat (choc czasem potrzeba dłużej).
płytka retencyjna.
przezroczysta szyna retencyjna na górną szczękę. Czy aparat retencyjny (po leczeniu) w postaci przyklejonego drucika to dobre rozwiązanie ? Czy każdy ortodonta zakłada taki sam drucik ?
Przyklejony za zębami drucik to właściwie standardowe rozwiązanie w przypadku dolnych zębów i w większości przypadków zakłada sie go po zdjęciu dolnego aparatu. W przypadku górnych zębów też jest bardzo dobrym rozwiązaniem gdyż trzyma prosto zęby i pacjent nie musi pamiętać by coś zakładać na noc (chyba że dodatkowo jest też szyna górna).
Druciki retencyjne różnią się miedzy sobą budową i sposobem przyklejenia. Dobry drut retencyjny wytrzymuje zwykle bez problemu około 5 lat od założenia. Raz na 2 - 2,5 roku pacjent powinien przyjść na sprawdzenie czy nie są uszkodzone i czy nie wymagają korekty.
Dwa rodzaje drutu retencyjnego. Po lewej specjalnie tworzony dla danego pacjenta, bardziej pracochłonny, odporny na uszkodzenia, po 2 latach od zalożenia - stan idealny. Po prawej ze słabego materiału, tańszy w montażu, łatwiej go założyć ale po 1,5 roku jest już zniszczony, nadaje się już tylko do całkowitego usunięcia, a zęby zaczęły się krzywić.
Badania wskazują duży związek między doświadczeniem ortodonty zakładającego drucik a czasem jaki taki drut utrzymuje się na zębach bezawaryjnie.
Czy konieczne jest leczenie zębów mlecznych ? Co jeżeli dziecku zostały usunięte niektóre mleczaki ?
Zęby mleczne TRZEBA leczyć, chyba że sie ruszają i niebawem wypadną! Zbyt szybka utrata zębów mlecznych może być przyczyną stłoczonych i pokrzywionych zębów stałych. Należy wiedzieć, iż mleczne czwórki oraz piątki powinny pozostać w jamie ustnej aż do około 10-11 roku życia. Przedwczesne ich usunięcie (np. z powodu ich zniszczenia przez próchnice) najprawdopodobniej będzie miało niekorzystne następstwa w późniejszym okresie.
Czy po założeniu aparatu stałego będę miał jakieś problemy z mówieniem?
nie, wymowa pozostaje bez zmian. Czasem przy założeniu dodatkowych elementów znajdujących się na podniebieniu wymowa może się nieco zmienić na kilka dni.
Czy powinienem usunąć ósemki (tzw. zęby mądrości) ? Po co ?
Wyrzynające się ósemki mogą (ale nie muszą) spowodować stłoczenie (ściśnięcie) przednich zębów. Jeżeli ósemki wyrzną się już po leczeniu ortodontycznym, może (ale również nie musi) spowodować to powstanie niewielkiego stłoczenia zębów. Z tego powodu czasem profilaktycznie kierujemy pacjentów do usunięcia tych zębów, często jeszcze przed ukazaniem się ich w jamie ustnej chirurg usuwa je z kości w znieczuleniu miejscowym. Należy zaznaczyć, iż po usunięciu zębów ósmych nie uzyskujemy niestety żadnego dodatkowego miejsca (na np. stłoczone zęby z przodu). Kłopotem w usuwaniu ósemek jest sam zabieg oraz wygojenie po usunięciu co czasem nie jest najprzyjemniejsze. Obecne badania wskazują że ósemki NIE MAJĄ tak istotengo wpływu na stłoczenie zębów jak sądzono dawniej i nawet przy ich braku może powstać niewielkie stłoczenie zębów (najczęściej tego typu stłoczenia powstają w okolicach 18 roku życia w obrębie zębów przednich).
Czy po zdjęciu aparatu zęby się nie pokrzywią ? Na czym polega zdejmowanie aparatu ? Czy to boli ?
O ile pacjent ma przyklejone druciki retencyjne za dolnymi i górnymi zębami lub prawidłowo nosi płytkę retencyjną (lub specjalną szynę) nie powinno dojść do nawrotu wady. Po zdjęciu aparatów zęby mogą ulegać niewielkim przemieszczeniom (dopasowywanie zgryzu) jest to normalne zjawisko i nie zaburza estetyki.
W tym miejscu warto wspomnieć, iż wg badań niewielkie, stopniowe krzywienie zębów jest naturalnym procesem zachodzącym wraz z dorastaniem (zęby często troche sie krzywią w okolicy 18-20 roku życia) i starzeniem się naszego organizmu (proste zęby u 20 letniej osoby, już mogą być nieco pokrzywione u tej osoby 20 lat później). Troche można to porównać do tworzących się zmarszczek na skórze... u jednej osoby jest ich więcej u innej mniej.
Pacjent powinien wiedzieć, iż często trudniejszym jest utrzymanie osiągniętych efektów, od samego leczenia. Bywa, iż plan leczenia, oparty na zbyt optymistycznych założeniach, lub zbyt "odważnych przemieszczeniach zębów" (np. bezkrytyczne "upakowywanie" zębów / nadmierne poszerzanie łuków zębowych) powoduje zwiększone ryzyko nawrotu wady po zdjęciu aparatów.
Zdejmowanie stałego aparatu ortodontycznego polega na odklejeniu zamków (najczęściej delikatnie sciska się zamek specjalnymi kleszczykami i ulega on odklejeniu) oraz oczyszczeniu zębów z pozostałego na nich kleju (czyszczenie specjanymi szczotkami, pastą i gumkami). Jest to procedura bezbolesna (są troche podrażnione dziąsła na 2-3 dni) i trwa zwykle około 20 minut (jeden łuk). Podczas zdejmowania aparatu najczęściej przyklejamy na dolnych i często górnych zębach retainer lub zdejmowaną szyna retencyjna. Zatem całkowita wizyta czyszczenie + przyklejenie retainera zajmuje około 1 godziny. Często zdejmowanie aparatu to więcej pracy niż jego założenie !
W planie leczenia ortodonta powiedział że aby pomieścić wszystkie zęby musi trochę "przyszlifować" kilka z nich. Czy nie uszkodzi to zębów ? Czy jest to bezpieczne ?
w sytuacji gdy zęby są krzywo ustawione z powodu braku wystarczającego miejsca, należy to miejsce uzyskać. Jedną z powszechnie stosowanych metod jest właśnie zeszlifowanie niewielkiej ilości (około 0.25mm) szkliwa z każdej ścianki niektórych zębów. Na przykładowo 6 zębach możemy w ten sposób uzyskać nawet 2-3mm przestrzeni. Jest to bezpieczna i często stosowana metoda.
Mam już założony aparat stały od ponad roku, ale chciałabym zmienić ortodontę, bo nie jestem usatysfakcjonowana z wyników leczenia, czy jest to możliwe ?
Niestety, będzie z tym problem. Obecnie większość ortodontów bardzo (!) niechętnie kontynuuje leczenie po innym lekarzu.
Jest to związane z faktem, iż samo założenie aparatu jest niezwykle ważnym elementem leczenia, sposób założenia zamków przez konkretnego lekarza ma zasadniczy (!) wpływ na uzyskanie końcowego efektu. Tak więc wiedząc że praktycznie nie będzie możliwości zmiany lekarza, należy rozsądnie wybrać sensowny gabinet już na samym początku leczenia.
Czytałam w internecie o zamkach samoligaturujących (np. system Damona i podobnych), czy faktycznie są one tak dobre ? Ponąć z tym aparatem nie trzeba usuwać nawet zębów ? Czy osiąga się nimi lepsze i szybsze efekty ?
Zamki samoligaturujące (np. system Damona itp.) działają dokładnie w ten sam sposób co klasyczne zamki aparatu stałego. Nie są one żadną nowością gdyż zostały "wymyślone" już w roku 1968 (!). Jedyną ich różnicą jest sposób utrzymania w nich drutu (mają specjalny zatrzask), no i niestety są też sporo droższe dla pacjenta. W praktyce jednak nie przekłada się to niestety na lepsze efekty lecznicze, ani na jego przyspieszenie (warto samemu zapytać kogoś kto miał taki aparat ile trwało jego leczenie... i czy było faktycznie takie krótkie jak w reklamie...). Gdyby przecież faktycznie były najlepsze, to każdy ortodonta stosowałby tylko takie zamki... Obecnie istnieje wiele reklam, iż zamki takie są absolutnie rewelacyjne i można uzyskać nimi o wiele lepsze efekty np. że nie trzeba usuwać z nimi zębów. Są to niestety tylko fajnie brzmiące reklamy producentów tych zamków na których zarabiają miliony dolarów. Należy podkreślić, iż zamki aparatu stałego są tylko narzędziem w rekach ortodonty i nic nie zrobią same, bez względu na to jak będą świetnie reklamowane. Leczenie ortodontyczne może być przeprowadzone z doskonałym efektem estetycznym większością obecnie dostępnych typów zamków.
Leczenie przezroczystymi nakładkami - nowość ? rewelacja ? Czy po prostu jedna z alternatyw leczenia ?
Leczenie przezroczystymi nakładkami jest znane już od 1997 kiedy w USA zostało wymyślone i opatentowane. Od 2017 ze względu na przedawnienie patentów, inne firmy również zaczęły produkować podobne nakładki (jest ich obecnie 150-200 różnych firm na świecie !)
Idea leczenia jest prosta. Pacjent dostaje zestaw przezroczystych nakładek (zrobionych przez wybraną firmę na podstawie wycisku specjalną masą lub za pomocą skanu zębów czyli "wycisku" za pomoca specjalnej kamery wewnątrzustnej). Każda nakładka ma minimalnie (o około 0.25mm) inny kształt, tak by naciskać na zęby i pchać je w kierunku poprawienia ich pozycji.
Pacjent ma nosić nakładkę 20-22 godziny dziennie. Co 1-2 tygodnie bierze kolejną nakładkę z całego zestawu które dostał i dalej nosi. I tak do końca leczenia (trwającego zależnie od wady około 8 - 18 miesięcy) zęby krok po kroku sie prostują. Na koniec pacjent dostaje nakładkę lub kilka nakładek które dalej musi nosić by utrzymać efekt, by zęby się spowrotem nie skrzywiły.
Często pacjenci sądzą, iż z chwilą wyprostowania zębów już nic nie muszą nosić i zęby będą proste na cełe życie. Niestety, zęby mają dużą tendencje do powrotu do pozycji wyjściowych i dalsze noszenie nakładki retencyjnej jest konieczne jeszcze wiele lat po zakończeniu leczenia na noc. Zawsze rozpoczynając leczenie ortodontyczne (niezależnie czy aparatem stałym czy nakładkami) należy zapytać jak osiągniety efekt zostanie utrzymany aparatami retencyjnymi i jak długo to potrwa po leczeniu. Nakładki do prostowania zębów są widoczne w ustach, wiec trudno nazwać je niewidocznymi (wszystkie zdjęcia w reklamach pokazuje nakładki na prostych zębac (co robi fajne wizualnie wrażenie). Leczenie nakładkami nadaje się do leczenia stosunkowo prostych / średnich wad i raczej do tego są przeznaczone. W trudniejszych przypadkach ich skuteczność jest niewystarczająca. Większość leczenia nakładkami (same firmy o tym mówią) wykonują lekarze NIE posiadający specjalizacji z ortodoncji i do gabinetów niespecjalistycznych są one najczęściej sprzedawane. Tak więc zwykle pacjent ma minimalny kontakt z lekarzem. Zgodnie z badaniem z 2022 leczenie nakładkami jest około 5 miesięcy dłuższe niż klasycznym aparatem stałym. (Foto poniżej - przykładowe zjdęcia nakładek bez retuszu oraz zaczepy kompozytowe przyklejane bardzo często podczas leczenia nakładkowego by nakładki mogły lepiej przesuwać zęby)
Ile czasu trzeba czekać od pierwszej wizyty do założenia aparatu stałego ?
Czas od pierwszej wizyty do założenia aparatu stałego może wynieść od kilku dni dla stosunkowo prostych przypadków, do kilku tygodni jeżeli istnieje konieczność usunięcia zębów lub też zęby wymagają leczenia stomatologicznego.
Jak właściwie działa aparat stały ?
Działanie aparatu polega na ciągłym oddziaływaniu delikatna siłą, poprzez przyklejone zamki na zęby, tak aby ulegały one stopniowemu wyrównywaniu.
Siła jest generowana przez przechodzący przez zamki łuk (metalowy drut), który utrzymywany jest w zamkach przez gumowe ligatury (malutkie gumeczki wymieniane co miesiąc, zakładane na zamki, mogące występować w praktycznie dowolnych kolorach (wybiera pacjent :)
Metalowy drut jest raz na około 2-3 miesiące wymieniany na grubszy lub z innego metalu.
ogólna budowa klasycznego aparatu stałego. Do czego służą mini śruby (tzw. mini implanty ortodontyczne) ? Czy boli ich wkręcanie ?
Mini śruby ortodontyczne (tzw. mini implanty ortodontyczne) są specjalnymi, niewielkich rozmiarów śrubkami długości około 6mm i średnicy około 1.3mm. W niektórych sytuacjach leczniczych istnieje konieczność uzyskania przesunięć zębów niemożliwych do osiągnięcia za pomocą tradycyjnych elementów aparatów stałych. W takiej sytuacji istnieje możliwość wkręcenia mini śruby do kości i przez kilka miesięcy (poprzez zaczepienie odpowiednich sprężynek) uzyskanie odpowiednich przesunięć zębów. Wkręcenie mini śruby odbywa się w znieczuleniu powierzchniowym i jest bezbolesne. Trwa zwykle około 10 minut. Po kilku miesiącach śruba jest wykręcana (bezbolesne) a kość i dziąsło ulegają wygojeniu w przeciągu kilku dni bez śladu po śrubie.
mini śruba ortodontyczna (mini implant ortodontyczny) bezpośrednio po wkręceniu w kość. Widoczna niewielka część mini śruby wystająca ponad dziąsłem do której zaczepiony został specjalny drucik.
Musze wykonać badanie Rezonansem Magnetycznym (MRI) a mam na zębach aparat stały (lub druciany retainer), czy jest to przeszkoda do wykonania takiego badania ?
Posiadanie założonego na zębach aparatu stałego lub przyklejonego za zębami na stałe drucika retencyjnego NIE stanowi przeciwwskazania do wykonania badania Rezonansem Magnetycznym (MRI). Elementy aparatu oraz drut retencyjny są przymocowane na stałe do zębów (oczywiście żaden z zamków lub drut nie może być odklejony). Przy wykonywaniu Rezonansu części ciała odległych od zębów i aparatu np. kręgosłupa, klatki piersiowej itp. otrzymany obraz będzie bez jakichkolwiek zakłóceń, natomiast w przypadku wykonywania MRI okolic głowy, elementy metalowe mogą spowodować pogorszenie jakości uzyskanego obrazu badanej okolicy.
Czasem placówki wykonujące badanie (co ciekawe tylko nieliczne :) Rezonansem Magnetycznym przekonują pacjenta że z aparatem stałym nie można wykonać takiego badania, dla nich poniżej zamieszczam link do aktualnych wytycznych:
KLIKNIJ LINK - WYTYCZNE CZY MOŻNA ROBIĆ BADANIE REZONANSEM MAGNETYCZNYM
KLIKNIJ LINK - WAŻNA INFORMACJA CZY MOŻNA ROBIĆ BADANIE REZONANSEM MAGNETYCZNYM
Leczę się ortodontycznie prawie rok i moje zęby wyglądają już idealnie, czemu ortodonta nie chce mi już zdjąć aparatu ?
Często pomimo iż zęby są ustawione poprawnie i stwarzają wrażenie, w oczach pacjenta, że już nic im do szczęścia nie potrzeba, konieczne jest staranne dopracowanie ustawienia zębów w tylnych segmentach uzębienia oraz dogranie szczegółów których pacjent nie widzi. Jest to niezwykle ważny etap leczenia zapewniający stabilność uzyskanych wyników oraz dobrą funkcje uzębienia. Etap taki może trwać około 6 miesięcy i jest absolutnie standardowym postępowaniem.
Dlaczego musze usunąć zęby ?
Problemem znacznej części wad zgryzu jest niedostateczna ilość miejsca w szczękach. W sytuacji gdy zęby nie mają wystarczającej ilości miejsca by ustawić się w prawidłowy sposób, konieczne może być usuniecie zębów w celu uzyskania potrzebnego miejsca. W naszym gabinecie staramy się ZAWSZE zaplanować leczenie tak aby UNIKNĄĆ usuwania zębów. Czasami jednak właśnie usunięcie niektórych zębów jest zdecydowanie najlepszym i jedynym racjonalnym postępowaniem.
Często pacjent przychodzi z zębami które ze względu na znaczne ich zniszczenie próchnicą lub nieskuteczne leczenie kanałowe nadają się tylko do usunięcia.
W takich przypadkach ich usunięcie pomaga w leczeniu ortodontycznym i jednocześnie eliminuje zęby źle rokujące.
Duża część przypadków które po leczeniu wywołują zachwyt pacjentów (duża różnica przed i po leczeniu) jest właśnie przeprowadzona z usunięciem zębów.
Planuję wybielić sobie zęby, czy to bezpieczne ? Kiedy i jak to zrobić ?
Wybielanie zębów to bardzo popularna procedura w stomatologii. Najlepiej wykonać ją po leczeniu ortodontycznym (dobrze odczekać
około 2-4 tygodnie od zdjęcia aparatów ortodontycznych). Pamiętać należy, iż wybielą się zęby, lecz wybieleniu nie ulegną sztuczne powierzchnie takie jak plomby (wypełnienia zębów) oraz korony. Jeżeli są one w widocznym miejscu w jamie ustnej np. na jedynkach górnych, to ich kolor może różnić się od wybielonych zębów.
Wybielanie jest bezpieczną procedurą. Nie niszczy zębów ! Stomatolodzy sami sobie często wybielają zęby.
Do wybielania stosuje się specjalny żel ze środkiem wybielającym który można stosować w specjalnych szynach noszonych w domu lub jeżeli użyje się żel o dużym stężeniu można zastosować go w gabinecie naświetlając go dodatkowo specjalna lampą (laserem) dla przyspieszenia całego procesu. Idea działania jest w obydwu przypadkach taka sama. Bezpieczniejszą i nieco trwalszą metodą jest stosowanie żelu wraz z szynami w domu. Pacjent zakłada szyny wraz z nalanym do nich żelem przez 3-4 godziny dziennie (lub w nocy) przez kolejne 5-6 dni. Jeżeli pacjent planuje wymienić plomby lub korony w zębach, po wybieleniu trzeba odczekać minimum 2 tygodnie gdyż kolor będzie się jeszcze minimalnie zmieniał.
Przed wybielaniem zęby powinny zostać wyczyszczone u dentysty z osadów i kamienia nazębnego. Efekt wybielania utrzymuje się nawet kilka lat, zależy to m.in. od diety (czerwone wino, herbata, kawa, papierosy itp. powodują odkładanie na zębach osadów). Wybielanie można bezpiecznie powtarzać raz w roku.
Nowości w gabinetach stomatologicznych ? Czy bez słowa nowość, turbo, laserowy, komputerowy itp. jest sens rozpoczynać leczenie ? :)
Drogi pacjencie, w czasach gdy każdy tusz do rzęs lub lakier do paznokci jest 300% lepszy od poprzednika :), zwykły krem do twarzy zawiera inteligentne składniki :), a preparat zawierający zwykłą aspiryne jest równie inteligentny i potrafi wyszukiwać miejsce gdzie boli :), gdy mamy już suplement praktycznie na wszystko... :)
należy wiedzieć, że podobnie reklamuje się produkty w stomatologii i ortodoncji. A przecież zdecydowana większość aparatów obecnie stosowana w najlepszych gabinetach na całym świecie jest znana od przynajmniej 10-15 lat i nie są nowościami od dawna. W przypadku produktów medycznych / ortodontycznych / zwykle potrzeba lat by móc ocenić ich skuteczność i bezpieczeństwo działania. Właśnie takie sprawdzone rozwiązania są w przypadku procedur medycznych najczęściej najlepszym rozwiązaniem.
Nowości często nie mają badań potwierdzających ich skuteczność i są tworzone z myślą o jak największej sprzedaży a nie by leczenie było lepszej jakości.
Również duża część sprzętów ortodontycznych (komputery, programy, inne sprzęty) służy do usprawnienia i ułatwienia działania gabinetu a nie by osiągać lepsze efekty leczenia. Kluczowym elementem leczenia cały czas pozostaje sam lekarz ortodonta i jego wiedza, umięjętności, zdolności manualne, doświadczenie. Leczenia dobrych specjalistów wykonane np. 15-20 lat temu są równie dobre co dzisiejsze a czasem nawet dokładniejsze.
Reklamy produktów ortodontycznych są często do tego stopnia przesadzone i nieprawdziwe, iż np. w Anglii urząd zajmujący się treścią zawartą w reklamach (Advertising Standards Authority - ASA), nakazał zmianę treści
reklamy kilku wielkich firm produkujących materiały ortodontyczne i uznał, że ich reklamy wprowadzają pacjentów w błąd. To w Anglii :)